Eenvoudig, kosteneffectief en een directe energiebesparing. Warmteterugwinning via het doucheputje is een relatief onbekende oplossing om je energieverbruik te verlagen. Mark Bussman, New Business Developer Itho Daalderop, spreekt van een no-brainer: “De douche-wtw kent voor zowel de eindgebruiker als de installateur veel voordelen. De techniek blijft echter te vaak onbenut.”

Het grootste energielek in een woning bevindt zich in de badkamer. Terwijl nieuwbouwwoningen steeds beter geïsoleerd zijn, stroomt het warme water tijdens het douchen ongehinderd het riool in. "Het doucheputje is nu verantwoordelijk voor het grootste warmteverlies in een huishouden," legt Bussman uit. Itho Daalderop heeft momenteel een douchepijp-wtw op de markt. Een douche-wtw (warmte-terugwin systeem) biedt een oplossing door de warmte van het afvalwater te hergebruiken. Hiermee wordt koud leidingwater voorverwarmd. “Dit verlaagt niet alleen het energieverbruik maar verhoogt ook het comfort. Zo kun je meer warm water gebruiken zonder extra kosten," voegt Bussman toe.

Eenvoudig en effectief

De werking van een douche-wtw is technisch eenvoudig en effectief. Het systeem gebruikt een warmtewisselaar waarin afvalwater langs koud leidingwater stroomt. "Dit zorgt ervoor dat het koude water wordt opgewarmd voordat het naar de boiler of douchekraan gaat," legt Jeroen Kruit uit. Kruit is werkzaam als projectmanager bij RM Sanitair. Zij voeren momenteel de EasyDrain douchegoot-wtw. Afhankelijk van het type kan het rendement oplopen tot wel 70 procent. Verticale systemen, zoals douchepijpen, bieden het hoogste rendement en zijn ideaal voor nieuwbouw. Horizontale systemen, zoals douchegoten, hebben een lager rendement maar zijn praktisch in situaties met beperkte ruimte, zoals appartementen.

Geen prikkel

Ondanks de voordelen blijft de douche-wtw een nicheproduct. Bussman wijst op een gebrek aan stimulering vanuit regelgeving. "De BENG-eisen (Bijna Energie Neutrale Gebouwen) belonen het gebruik van een douche-wtw nauwelijks. Hierdoor ontbreekt de prikkel voor ontwikkelaars om deze techniek standaard toe te passen." Daarnaast speelt het gebrek aan keuze voor bewoners een rol. Bij nieuwbouw zijn het vaak ontwikkelaars die beslissen over installatietechnieken, terwijl de uiteindelijke bewoners degene zijn die profiteren van de besparing. "Het systeem komt daardoor niet bovenaan de prioriteitenlijst," stelt Bussman. Ook het beperkte bewustzijn bij consumenten werkt tegen. "Mensen besteden veel tijd aan het kiezen van tegels of kranen, maar staan niet stil bij energiebesparende maatregelen zoals een douche-wtw."

Oplossing op maat

Douche-wtw’s zijn er in verschillende uitvoeringen, afhankelijk van de situatie. De verticale douchepijp wordt veel gebruikt in nieuwbouwwoningen. Dit type is compact, onderhoudsvrij en kan eenvoudig worden weggewerkt in een technische ruimte of koof. Horizontale systemen, zoals douchegoten, zijn ideaal voor hoogbouw of renovaties. Kruit verduidelijkt: “Het voordeel van een douchegoot-wtw is dat het minder ruimte in beslag neemt. Bij een verticale douche-wtw zul je de installatie moeten wegwerken in de muur of met een kokertje moeten werken. Ook het onderhoud is gemakkelijk. Bij een douchegoot-wtw hoef je alleen maar je rooster en waterslot te verwijderen om hem schoon te maken.”  Voor renovaties zijn er ook losse systemen die op de douchevloer gelegd kunnen worden en via slangen worden aangesloten. "Hoewel deze systemen eenvoudig te installeren zijn, hebben ze een lager rendement," geeft Bussman aan.

Innovatie

De techniek achter douche-wtw’s blijft zich ontwikkelen. Tijdens de BouwBeurs in februari introduceert RM Sanitair een vernieuwd model van de Easy Drain douche-wtw. Kruit legt uit: “Dit model is compacter, met een hoogte van slechts 6,5 centimeter, en biedt een hoger rendement. De standaardhoogte is 9 centimeter. Daarnaast is het compatibel met meerdere typen douchegoten, zoals de R-Line Clean Color of de Compact Clean-modellen. Voor een optimale werking is periodiek onderhoud essentieel. Je kunt hiervoor onze wtw-cleaner gebruiken. Dit is een reinigingsmiddel dat vet- en vuilresten verwijdert. Dit onderhoud verlengt de levensduur van de unit en behoudt de energie-efficiëntie.”

Aandachtspunten bij installatie

Bij de installatie van een douche-wtw zijn er enkele aandachtspunten. Bussman benadrukt dat de planning cruciaal is. "In nieuwbouwprojecten moet de ruimte voor een douche-wtw al in het ontwerp worden meegenomen. Bij renovaties vraagt de installatie soms om maatwerk, vooral in situaties met beperkte ruimte of constructieve beperkingen.” Kruit vult aan: “Je moet die 9 centimeter hoogte wel kwijt kunnen. Daarnaast heb je ook ruimte nodig om een afschot te creëren. Het water moet immers goed weg kunnen lopen. Ook moet de installateur kijken of er een goede koppeling met de rioolafvoer mogelijk is.” Verder zijn er wettelijke eisen waar installateurs rekening mee moeten houden, zoals het plaatsen van een terugstroombeveiliging (EA). “Dit voorkomt dat water terugstroomt de aanvoerleiding in en hiermee vervuiling kan veroorzaken," legt Bussman uit. Voor horizontale systemen, zoals douchegoten, moet vaak een deel van de vloer worden aangepast, wat extra werk kan betekenen.

Tijd voor actie

Volgens Bussman kunnen installateurs een belangrijke rol spelen bij het vergroten van de bekendheid van douche-wtw’s. "Het helpt wanneer installateurs het systeem standaard aanbieden als meerwerkoptie en klanten goed informeren over de voordelen. Dit kan vooral bij renovaties en nieuwbouwprojecten zorgen voor een bredere toepassing. Het systeem is eenvoudig te installeren en heeft een terugverdientijd van slechts een paar jaar. Met een douche-wtw kan een huishouden niet alleen geld besparen, maar ook bijdragen aan een duurzamere wereld. Het is tijd om deze eenvoudige en effectieve oplossing standaard te maken in elke woning. Dat begint met bewustwording en goed advies. Samen kunnen we zorgen dat douche-wtw’s de nieuwe norm worden."